Nâng cao nhận thức - “Chìa khóa” thúc đẩy học nghề
Các sở, ngành, địa phương chủ động tham mưu tổ chức các hội nghị, lớp tập huấn nâng cao năng lực quản lý, đồng thời đẩy mạnh truyền thông qua hội chợ việc làm, liên kết doanh nghiệp đào tạo theo đơn đặt hàng. Các cơ quan báo chí tỉnh thực hiện gần 500 tin, bài phản ánh chủ trương, chính sách, cơ hội việc làm và lợi ích thiết thực của học nghề.
Thông tin, tài liệu được in ấn, phân phát rộng rãi đến các xã, phường, thôn, bản, tổ dân phố; hàng nghìn tờ rơi, sổ tay tuyên truyền được chuyển đến tận tay người dân. Giai đoạn 2020-2024, toàn tỉnh tổ chức 220 buổi tư vấn, tuyên truyền, 14 “Ngày hội việc làm”, tiếp cận hơn 20.000 lượt người. Đặc biệt, 100% thanh niên hoàn thành nghĩa vụ quân sự, công an được tư vấn học nghề và cấp thẻ đào tạo sơ cấp miễn phí.
Phân luồng, hướng đi chiến lược trong phát triển nguồn nhân lực
Phân luồng học sinh sau THCS và THPT vào học nghề là giải pháp chiến lược để nâng cao chất lượng nhân lực. Theo đó, UBND tỉnh đã ban hành chỉ tiêu phân luồng đến năm 2025: Thu hút 30% học sinh tốt nghiệp THCS và 35% học sinh THPT vào hệ thống GDNN.
Hằng năm, các địa phương đều tích cực triển khai lồng ghép tuyên truyền hướng nghiệp trong chương trình học, tăng cường trải nghiệm thực tiễn, tham quan cơ sở sản xuất, gắn trường học với doanh nghiệp. Năm 2024, tỉnh tổ chức tuyển sinh đào tạo nhiều nghề thiết thực như: Chế biến món ăn, Hàn, Trồng trọt, Điện lạnh, Hướng dẫn du lịch… bước đầu có chuyển biến tích cực. Trường Cao đẳng Bắc Kạn tuyển sinh đạt 117% kế hoạch đối với bậc trung cấp.
Tuy nhiên, kết quả phân luồng hiện vẫn chưa đạt mục tiêu đề ra (chỉ đạt 16,17% THCS và 4,24% THPT vào học nghề). Nguyên nhân chính do định kiến xã hội, tâm lý chuộng bằng cấp, điều kiện kinh tế của nhiều gia đình còn khó khăn. Mặt khác, đội ngũ tư vấn hướng nghiệp tại các trường còn thiếu chuyên sâu.
Từ năm 2021-2024, toàn tỉnh đã đào tạo hơn 35.000 lao động, trong đó tỷ lệ học sinh, sinh viên ra trường có việc làm đạt gần 90%. Đặc biệt, Bắc Kạn chú trọng đổi mới chương trình theo hướng tích hợp lý thuyết – kỹ năng – thái độ nghề nghiệp, tăng thời lượng thực hành đến 70 – 80%, đào tạo sát với yêu cầu doanh nghiệp. Các mô hình đào tạo gắn với dịch vụ sản xuất, như Bệnh xá Thú y thuộc Khoa Nông – Lâm, Trường Cao đẳng Bắc Kạn là ví dụ tiêu biểu.
Chương trình đào tạo hiện đại, gắn kết doanh nghiệp
Trong giai đoạn 2021-2025, tỉnh dành nguồn lực lớn để phát triển GDNN: hơn 77 tỷ đồng đầu tư cơ sở vật chất Trường Cao đẳng Bắc Kạn; trên 174 tỷ đồng từ các chương trình mục tiêu quốc gia cho giáo dục nghề nghiệp. Thiết bị đào tạo hiện đại như công nghệ ô tô, điện công nghiệp, kỹ thuật cơ khí… được trang bị đầy đủ.
Ngoài ra, công tác gắn kết với doanh nghiệp cũng ngày càng hiệu quả. Hiện Trường Cao đẳng Bắc Kạn hợp tác với hơn 20 doanh nghiệp trong đào tạo, thực hành và tuyển dụng, góp phần đảm bảo đầu ra và nâng cao tay nghề thực tiễn cho người học.
Giáo dục nghề nghiệp và giáo dục thường xuyên không chỉ là “lối mở” cho học sinh phổ thông, mà còn là giải pháp căn cơ cho bài toán nguồn nhân lực của tỉnh. Việc Bắc Kạn chú trọng tuyên truyền, phân luồng, đầu tư chất lượng đào tạo và gắn kết thị trường lao động sẽ góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh nguồn nhân lực địa phương, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững trong thời kỳ công nghiệp hóa – hiện đại hóa./.
