Lý giải về “văn hóa chống lãng phí”, tại bài viết, Tổng Bí thư nhấn mạnh:
“phải xây dựng văn hóa chống lãng phí… không phải là những phát ngôn mang tính cao đạo, giáo huấn, khích lệ… mà phải đi vào thực chất có sự thống nhất giữa lời nói và hành động, trước hết phải quán triệt, nhận thức đúng, từ đó mỗi người cùng tập thể thay đổi hành vi”.
Nội hàm quan trọng ở câu này là sự chuyển hóa từ tư duy sang hành động cụ thể, bởi chỉ khi tiết kiệm trở thành thái độ, lối sống thì mới tạo được sức mạnh cộng đồng, góp phần tiết kiệm nguồn lực quốc gia trong bối cảnh chi phí đầu tư ngày càng cao.
Văn hóa tiết kiệm – đòn bẩy nội lực phát triển được đồng chí Tô Lâm lý giải sâu: Nguồn lực của đất nước dù đã “to lớn”, nhưng nếu không tiết kiệm sẽ không thể đáp ứng yêu cầu “tầm vóc lịch sử” khi so sánh với khát vọng dân tộc. “Cho nên, vẫn không được phép ngủ quên trên vòng nguyệt quế […] cần phải chớp lấy thời cơ, nắm lấy lợi thế, tiết kiệm nguồn lực, tránh lãng phí, xa hoa… để làm biến đổi về chất nội lực quốc gia, vững bước đi tới tương lai ‘đàng hoàng hơn, to đẹp hơn".
Đoạn này nhấn mạnh hai yếu tố: Không tự mãn và biết tận dụng mọi lợi thế, kể cả từ những nguồn lực tưởng chừng nhỏ bé, để tạo nên hành trình phát triển bền vững.
Điều này gợi mở một bài học cho các lãnh đạo và cán bộ, rằng mỗi đồng tiền, mỗi nguồn lực dù nhỏ, nếu bị lãng phí sẽ tạo ra hệ quả cộng hưởng. Từ tiết kiệm trong mua sắm, đầu tư, đến quản lý tài sản công, mỗi hành động đều góp phần tích lũy nội lực dân tộc.
Việc nhấn mạnh “phải đi vào thực chất” cho thấy văn hóa chống lãng phí không gắn với một thời điểm, sự kiện cụ thể mà là một chiến lược dài hơi. Đó là một phần của tư duy mới, cách mạng trong quản trị và lãnh đạo hiện đại. Khi cái nhìn hạn hẹp dần được thay thế bằng tư duy tiết kiệm thì đây chính là nền tảng để giải quyết hiệu quả bài toán tài chính, nhất là trong bối cảnh quốc tế biến động khó lường.
Bài viết của Tổng Bí thư Tô Lâm không chỉ là lời thức tỉnh mà còn là lời kêu gọi hành động: Mỗi đảng viên, công chức, mỗi tổ chức cần thực hành tiết kiệm, phải để sự “thống nhất giữa lời nói và hành động” trở thành tiêu chuẩn của văn hóa làm việc.
Phong trào tiết kiệm lâu nay thường được nhắc đến, nhưng chưa bao giờ mang tính chiến lược xuyên suốt và có tiếng vọng cao như khi Tổng Bí thư phát ngôn. Lần đầu tiên, văn hóa chống lãng phí được đặt ngang hàng với các đột phá trong phát triển. Điều đáng chú ý là tinh thần không giáo điều mà là đề cao trách nhiệm cá nhân – tập thể, nhấn mạnh rằng tiết kiệm không phải sự lựa chọn mà là phương châm sống và làm việc cần thiết trong giai đoạn đất nước có nhiều bước phát triển nhảy vọt.
Việc tạo dựng nếp sống tiết kiệm, từ cơ quan, đơn vị đến từng cá nhân, cần được cụ thể hóa qua các bộ quy định, chính sách cụ thể, kiểm tra giám sát, và quan trọng nhất là sự gương mẫu của cấp lãnh đạo. Từ đó, mỗi đồng ngân sách, mỗi tài nguyên – dù nhỏ nhất – đều được bảo toàn, sử dụng hiệu quả, trở thành nguồn lực cho đầu tư phát triển, cải thiện đời sống nhân dân và ứng phó tốt hơn với biến động quốc tế.
Bài viết “Thực hành tiết kiệm” của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm là một lời tuyên chiến nhẹ nhàng nhưng mạnh mẽ với lãng phí và xa hoa. Đây là bài học đáng giá về văn hóa làm việc và thái độ công vụ: Tiết kiệm là chiến lược, là văn hóa, là tiêu chí hành xử để mỗi cá nhân, tổ chức góp phần giữ gìn và phát huy “nội lực quốc gia”, để mỗi bước đi của nước ta thực sự là bước tiến vững chắc, “đàng hoàng hơn, to đẹp hơn”./.
