Chiều 14/5, tại Hà Nội, Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) tổ chức Lễ khánh thành Trung tâm tích hợp, xử lý thông tin, dữ liệu và điều hành mạng lưới quan trắc môi trường Quốc gia. Bộ trưởng Bộ TN&MT Đặng Quốc Khánh dự và chủ trì buổi Lễ.
Trung tâm Tích hợp, xử lý thông tin, dữ liệu và Điều hành mạng lưới quan trắc môi trường quốc gia do Trung tâm Quan trắc môi trường miền Bắc (thuộc Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường, Bộ TN&MT) quản lý và vận hành. Trung tâm tích hợp, xử lý thông tin, dữ liệu và điều hành mạng lưới quan trắc môi trường quốc gia được xây dựng đáp ứng chủ trương chuyển đổi số của ngành TN&MT, góp phần phát triển Chính phủ số, Chính phủ điện tử.
Theo Cục trưởng Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường Hoàng Văn Thức, Bộ TN&MT có trách nhiệm quản lý số liệu quan trắc môi trường quốc gia theo đúng quy định tại Luật Bảo vệ môi trường 2020. Với mục tiêu tích hợp toàn bộ hệ thống dữ liệu quan trắc chất lượng môi trường trong một hệ thống chung, chia sẻ dữ liệu và công bố thông tin chất lượng môi trường trên toàn quốc, Trung tâm đã được xây dựng và đi vào vận hành, đáp ứng yêu cầu đặt ra.
Hiện, Trung tâm tiếp nhận, xử lý, phân tích số liệu quan trắc tự động của 5 dạng dữ liệu (gồm: không khí xung quanh, nước mặt, nước thải, khí thải và nước ngầm) từ gần 2.000 Trạm quan trắc môi trường trên 63 tỉnh, thành phố trong cả nước thông qua phần mềm Quản lý dữ liệu quan trắc môi trường tự động (EnviSoft).
Qua đó, giúp cơ quan quản lý nhà nước về môi trường từ Trung ương đến địa phương các nội dung quan trọng, đó là: Theo dõi diễn biến chất lượng môi trường nước và không khí, đánh giá hiện trạng chất lượng môi trường không khí các vùng, các địa phương thông qua chỉ số AQI; Theo dõi, giám sát hoạt động xả thải của các cơ sở sản xuất, khu - cụm công nghiệp thuộc đối tượng phải lắp đặt, truyền số liệu quan trắc tự động, liên tục theo quy định, giúp nâng cao hiệu quả giám sát các nguồn thải lớn.
Các dữ liệu quan trắc môi trường xung quanh và quan trắc nguồn thải được thu nhận từ các hệ thống quan trắc tự động, liên tục là nguồn thông tin đầu vào tin cậy để phục vụ hiệu quả công tác công bố, công khai thông tin quan trắc môi trường đến các nhà quản lý và người dân. Việc công bố, công khai thông tin được thực hiện thông qua nền tảng web và ứng dụng di động (trên trang web của cơ quan quản lý nhà nước về môi trường, Ứng dụng EnviSoft và VNAir). Các dữ liệu về quan trắc nêu trên cũng được kết nối liên thông với Hệ thống thông tin điện tử phục vụ điều hành của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ.
Phát biểu tại buổi lễ, Thứ trưởng Lê Công Thành cho biết, Luật Bảo vệ môi trường 2020 đã giao Bộ TN&MT xây dựng và quản lý dữ liệu thông tin về TN&MT nói chung và xây dựng cơ sở dữ liệu quan trắc môi trường nói riêng. Theo đó, một trong các nhiệm vụ quan trọng là tích hợp, xử lý thông tin dữ liệu môi trường từ trung ương tới địa phương, nhằm thực hiện công bố thông tin về chất lượng môi trường quốc gia. Việc xây dựng và vận hành Trung tâm tích hợp dữ liệu và điều hành mạng lưới quan trắc môi trường quốc gia có ý nghĩa hết sức quan trọng việc thực hiện các nhiệm vụ nêu trên.
Nhằm phát huy hiệu quả của Trung tâm tích hợp, xử lý thông tin, dữ liệu và điều hành mạng lưới quan trắc môi trường Quốc gia, trong thời gian tới, Thứ trưởng đề nghị Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường và các đơn vị chuyên môn của các bộ, ngành địa phương cần phối hợp chặt chẽ và triển khai một số nhiệm vụ chính như sau:
Tiếp tục nâng cao trình độ, năng lực chuyên môn cho đội ngũ cán bộ xử lý thông tin quan trắc môi trường, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của công tác quản lý, vận hành hệ thống; đáp ứng kịp thời cho công bố công khai thông tin về chất lượng môi trường.
Rà soát đôn đốc chủ các dự án, cơ sở, khu kinh doanh, sản xuất dịch vụ tập trung; khu công nghiệp, cụm công nghiệp phải lắp đặt các hệ thống quan trắc tự động theo quy định, hoàn thành chậm nhất vào ngày 31/12/2024.
Giao Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường phối hợp với các cơ quan liên quan tiếp tục nghiên cứu phát triển, mở rộng hệ thống phần mềm quản lý dữ liệu quan trắc môi trường, hệ thống công bố thông tin công khai dữ liệu môi trường có tính đến các nền tảng kỹ thuật số, nhằm phục vụ công tác cảnh báo, dự báo về ô nhiễm môi trường trong thời gian tới./.