Vào những ngày đầu năm mới 2023, khi người người, nhà nhà còn đang quây quần bên nhau đón Tết, tôi và những người bạn thân của mình, đều là học sinh lớp 10 của trường THPT Bắc Kạn đã tận dụng 2 ngày nghỉ cuối trong kì nghỉ Tết âm lịch để đến Na Rì, 1 trong 7 huyện của tỉnh Bắc Kạn cũng là quê hương của mẹ tôi.
Nhà bà ngoại tôi ở xã Kim Hỷ, còn cậu của tôi là kiểm lâm, làm việc tại Khu bảo tồn thiên nhiên Kim Hỷ. Cậu thường xuyên vắng nhà, công việc lại vất vả, ăn uống, ngủ nghỉ ngay trong rừng là chuyện như cơm bữa. Tôi từng hỏi vì sao cậu lại chọn công việc gian khổ này, cậu hít 1 hơi thuốc lào rồi hướng ánh mắt đăm chiêu về khu bảo tồn rộng lớn trước nhà, sau đó mới từ tốn trả lời tôi: “Cậu lớn lên ở đây, cậu yêu từng nhành cây, ngọn cỏ nơi đây; nên cậu phải có trách nhiệm bảo vệ và giữ cho nơi đây luôn trong trạng thái nguyên sơ”.
 |
Minh hoạ: Quang Duy |
Trước đó tôi có nói với cậu về bài tập thuyết trình về một địa chỉ văn hóa nơi chúng tôi đang sống, nên cậu rất nhiệt tình đem mọi hiểu biết của cậu về Khu bảo tồn thiên nhiên Kim Hỷ nói cho chúng tôi nghe. Đến sáng hôm sau, cậu còn xin phép với cấp trên cho mấy đứa chúng tôi được vào bên trong Khu bảo tồn để tham quan.
Chúng tôi đi men theo con đường mòn mà những người kiểm lâm mở ra để tuần tra rừng. Cậu đã chỉ cho chúng tôi cây thông đá lâu năm nhất ở khu vực này, trên cành là vài chú voọc đen má trắng đang giương những cặp mắt to tròn quan sát chúng tôi.
Sau khi ăn trưa và nghỉ ngơi chúng tôi lại tiếp tục chuyến hành trình. Đi khoảng 30 phút, chúng tôi bắt gặp 1 khu vực núi đá rộng lớn với rất nhiều hang động to, nhỏ khác nhau. Trong số đó, hang Minh Tinh và hang Dơi có diện tích lớn nhất, lại ở ngay bên cạnh nhau.
Khi chúng tôi đang thích thú quan sát miệng hang ,thì từ phía xa một ông lão mặc bộ quần áo chàm cũ tiến về phía chúng tôi. Cậu tôi thân thiết chia cho ông lão điếu thuốc rồi chỉ vào chúng tôi, dùng tiếng Tày nói chuyện với ông. Hóa ra ông là trưởng thôn ở đây, ngày thường không bận việc cũng hay tuần rừng cùng các chú kiểm lâm.
Ông lão vừa cười vừa dùng tiếng Kinh lơ lớ trò chuyện cùng chúng tôi, còn nhiệt tình đưa chúng tôi vào bên trong từng hang để tham quan. Bên trong hang vừa rộng vừa sâu hun hút, chia thành nhiều ngõ, ngách; trần hang cao với rất nhiều nhũ đá đủ màu có kích thước không đồng đều. Mặc dù càng vào sâu càng tối, nhưng thông qua các kẽ đá bị nứt, ánh sáng mặt trời vẫn chiếu sáng 1 phần trong hang, vài tia nắng còn hắt vào các nhũ đá, phản chiếu ra những màu sắc tuyệt đẹp.
Chúng tôi bị choáng ngợp bởi vẻ đẹp đó, nên vội hỏi ông lão nguồn gốc hình thành nên những cái hang ở đây. Ông lão hướng ánh mắt đục ngầu vào những thạch nhũ cao thấp trước mặt rồi mới cất chất giọng khàn khàn kể lại câu chuyện xưa ông nói câu chuyện được truyền miệng từ thời tổ tiên qua các đời con cháu. Ông cũng là một trong những người cuối cùng còn nhớ về sự tích “Sự tích Hang Minh Tinh - Hang Dơi”.
Từ thuở xa xưa, trời đất đã cùng tồn tại cả Tiên giới và Ma giới. Tiên giới coi Ma giới là lũ yêu ma quỷ quái, chuyên làm hại con người, còn Ma giới gọi các các vị thần ở Tiên giới là đám lừa đảo, dùng phép thuật mê hoặc con người, phân biệt đối xử giữa người và ma. Vì thế giữa 2 bên xảy ra chiến tranh liên miên, luôn muốn tiêu diệt đối phương để làm chủ thiên hạ.
Ngọc Hoàng có 5 cô con gái, trong đó, con gái út tên Lệ Chi là người xinh đẹp và thông minh nhất. Nàng là người phóng khoáng, vô tư, không thích bị trói buộc bởi khuôn phép lễ giáo. Lệ Chi thường lén trốn khỏi thiên cung để đi chu du khắp nơi.
Sinh nhật 15 tuổi của Lệ Chi đúng vào ngày Tết Nguyên tiêu nên nàng quyết định sẽ đến nhân gian, nơi mà nàng chưa bao giờ đặt chân tới .Sau khi kết thúc buổi tiệc mừng tuổi mới ,Lệ Chi liền vội vàng bay xuống trần gian, sau đó thay quần áo của con người để không bị ai phát hiện. Nàng đi khắp nơi dạo chơi mà không nhận ra rằng nhan sắc xinh đẹp của mình đã thu hút rất nhiều người. Có mấy kẻ lưu manh giở trò trêu chọc nàng, nàng chỉ đành nhẫn nhịn vì Ngọc Hoàng đã dặn nàng không được tùy tiện sử dụng phép thuật với con người. Đúng vào lúc nàng sắp không nhịn được thì một thiếu niên lạ mặt xuất hiện, dùng võ công đuổi bọn chúng đi. Thiếu niên sửng sốt trước nhan sắc kiều diễm của Lệ Chi, còn Lệ Chi cũng cảm động trước ơn cứu mạng của chàng. Hai người kết thành bạn và cùng nhau ngao du khắp nơi. Lệ Chi không thể ngờ được rằng, chàng thiếu niên mà nàng mới quen là con trai của Ma Vương - Mộc Tề, người sẽ trở thành Ma Vương đời tiếp theo. Còn chàng trai cũng không thể tưởng tượng đến việc Lệ Chi là con gái của Ngọc Hoàng, kẻ thù truyền kiếp của cha mình.
Những lần xuống trần gian tiếp theo, hai người Mộc Tề và Lệ Chi đều hẹn nhau cùng đi chơi và dần yêu nhau. Hai người đều nói ra thân phận thật của mình và nên quyết định trước hết sẽ giấu mọi người về quan hệ này. Ở bên nhau càng lâu, tình cảm của họ ngày càng sâu đậm. Thế nhưng, hạnh phúc lại chẳng kéo dài bao lâu.
Chuyện tình cảm của Lệ Chi và Mộc Tề nhanh chóng truyền đến tai Ma Vương. Ông nổi trận lôi đình, sau khi phế hết phép thuật của Mộc Tề liền điều động binh lực tấn công Thiên giới. Ngọc Hoàng sau khi biết tin thì vô cùng thất vọng. Ông nhốt Lệ Chi trong cung , rồi triệu tập các vị thần tiên lại cùng nhau chống lại ma binh. Hai bên đều không phân cao thấp, thi triển hết mọi phép thuật của mình. Cuộc chiến khốc liệt kéo dài suốt nhiều ngày, nhân lực, vật lực của hai bên đều tổn thương nghiêm trọng nhưng không bên nào muốn chịu thua. Đến ngày thứ 10, trong lúc tính mạng của Ngọc Hoàng đang bị đe dọa vì bị Ma Vương đánh lén thì Mộc Tề xuất hiện ngăn chặn cha mình. Chàng xin cha hãy dừng cuộc chiến này lại, nhưng Ma Vương không màng lời cầu xin của con trai vẫn quyết đánh đến cùng. Mộc Tề liền tự đả thương mình để ngăn cản Ma Vương, nhưng do bản thân đã không còn phép thuật nên nhanh chóng suy yếu.
Đúng lúc này, Lệ Chi chạy tới, nàng ôm lấy Mộc Tề khóc như mưa. Mộc Tề trút hơi thở cuối cùng trong vòng tay Lệ Chi, trước khi chết vẫn không quên cầu xin Ma Vương và Ngọc Hoàng ngừng chiến, sau cùng là hẹn ước kiếp sau được ở bên nhau với Lệ Chi. Lệ Chi tựa đầu vào cơ thể đang dần lạnh đi của người mà nàng yêu, nhắm mắt lại rồi nở một nụ cười hạnh phúc, cây trâm cài mà Mộc Tề tặng nàng khi hai người chính thức bên nhau đâm thẳng vào trái tim.
Chứng kiến tình yêu đến chết không rời của hai đứa con mình, Ngọc Hoàng và Ma Vương quyết định ngừng chiến và chung sống hòa bình. Đây cũng coi như là cái kết tốt nhất cho mối hận thù truyền kiếp của Ngọc Hoàng và Ma Vương.
Trong trận chiến giữa Ma giới và Tiên giới, thiên thạch liên tục rơi xuống trần gian, hình thành hệ thống núi đá, hang động trùng điệp. Thần kì hơn nữa, những giọt nước mắt của nàng Lệ Chi khi rơi xuống nhân gian đã tích tụ ở các vách đá, hang đá, tạo nên thạch nhũ đẹp long lanh như ngày nay. Trong số đó, hang Minh Tinh và hang Dơi có số lượng thạch nhũ lớn nhất. Người xưa truyền lại rằng, hang Minh Tinh và hang Dơi chính là hiện thân của Mộc Tề và Lệ Chi, bên nhau suốt đời suốt kiếp, không bao giờ tách rời. Vào dịp Tết Nguyên tiêu hằng năm (15 tháng Giêng âm lịch), những đôi lứa yêu nhau sẽ cùng nhau đến trước cửa hang Minh Tinh và hang Dơi thắp nến và cầu nguyện, mong rằng tình yêu của họ sẽ trường tồn giống như tình yêu của Mộc Tề và Lệ Chi.
Sau khi ông lão kể xong, chúng tôi vẫn còn đắm chìm trong không khí cổ xưa của câu chuyện. Mãi đến khi cậu tôi nhắc rằng trời sắp tối, chúng tôi mới tỉnh táo lại, vội cảm ơn và chào tạm biệt ông lão rồi trở về nhà.
Sáng ngày hôm sau, chúng tôi trở về Thành phố Bắc Kạn. Sau chuyến du ngoạn tại Khu bảo tồn thiên nhiên Kim Hỷ , nhóm chúng tôi đã có rất nhiều tư liệu thực tế để đưa vào bài tập mà cô giáo giao. Thế nhưng, câu chuyện tình yêu cảm động trời đất của chàng Mộc Tề và nàng Lệ Chi vẫn khiến tôi day dứt, không thể nào quên.
Từ chuyến đi thực địa này tôi mới thực sự nhận ra được rất nhiều điều. Khu bảo tồn thiên nhiên Kim Hỷ sở hữu một vẻ đẹp rất đặc biệt với phong cảnh thiên nhiên tựa chốn bồng lai tiên cảnh, những nét đẹp hoang sơ vẫn còn được lưu giữ. Chính quyền địa phương, Đảng uỷ tỉnh, Thành phố Bắc Kạn có thể đầu tư vào việc tuyên truyền, quảng bá để khai thác triệt để giá trị du lịch tiềm năng ở nơi đây.Tuy nhiên, du lịch phải đi đôi với việc bảo vệ môi trường, giữ gìn cảnh quan trong Khu bảo tồn …Người dân bản địa cũng có thể góp phần vào công cuộc phát triển du lịch của huyện nhà. Họ sẽ là những hướng dẫn viên du lịch kể lại sự tích hình thành hang đá và thắp nến đưa du khách vào trong hang đá để họ có thể trực tiếp tham quan...
Nếu có một lần ghé thăm tới Bắc Kạn đừng ngần ngại mà không đi đến Khu bảo tồn thiên nhiên Kim Hỷ để được hòa mình vào thiên nhiên, đất trời, cảnh vật và con người nơi đây./.
Tác giả sáng tác: Triệu Hoàng Yến Nhi
Địa chỉ: Thôn Khau Cút, xã Nông Thượng, thành phố Bắc Kạn, tỉnh Bắc Kạn
