Ngày 5/10, Ủy ban Giải thưởng Nobel 2009 thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Thụy Điển công bố trên trang web của mình: Giải thưởng Nobel Y học 2009 thuộc về ba người Mỹ.
Gồm nữ giáo sư Elizabeth Blackburn, Đại học California, San Francisco; nữ giáo sư Carol W. Greider, Khoa Y, Đại học John Hopkins, Baltimore, và giáo sư Jack W.Szostak, Khoa Y, Đại học Harvard, Bệnh viện Đa khoa Massachussetts.
 |
 |
 |
| Giáo sư Elizabeth Blackburn - Ảnh: Nobelprize.org | Giáo sư Carol Greider - Ảnh: Nobelprize.org | Giáo sư Jack W. Szostak - Ảnh: Nobelprize.org |
Thông cáo của Ủy ban Giải thưởng Nobel tại địa chỉ http://nobelprize.org/ cho biết, ba nhà khoa học nói trên được trao giải Nobel Y học 2009 vì đã phát hiện ra cơ chế trong đó các nhiễm sắc thể được thành phần rất nhỏ gồm telemeres và men telomeras - nằm ở hai đầu cấu trúc nhiễm sắc thể - bảo vệ như thế nào.
Đây là một phát hiện mới vô cùng giá trị về cơ chế chủ yếu trong hoạt động của gene tế bào, từ đó mở ra một triển vọng mới giúp nghiên cứu kỹ và sâu hơn về các căn bệnh ung thư.
Ba nhà khoa học này đã chiếu ánh sáng và giải quyết được một vấn đề bí ẩn lâu nay về việc các nhiễm sắc thể - có cấu trúc như những cái que chứa đựng DNA - đã tự bảo vệ mình khỏi suy thoái mỗi khi có sự phân chia tế bào.
Telomeres là một chất dịch ở các đầu của nhiễm sắc thể. Vai trò của telomeres đối với sự tồn tại của nhiễm sắc thể được các nhà khoa học so sánh với vai trò của những mẩu kim loại hoặc chất dẻo bọc ở hai đầu của một chiếc dây giày, có tác dụng giữ cho các đầu dây giầy khỏi bị xổ tung ra trong quá trình bị chà xát.
Hai giáo sư Elizabeth Blackburn và Carol Greider đã phát hiện ra cấu trúc của telomeres và đặc biệt là loại men telomerase tạo ra cấu trúc của telomeres.
Đi xa hơn nữa, hai bà còn chỉ rõ cơ chế hoạt động tế bào trong đó cho phép các DNA được bổ sung vào các đầu mút của những nhiễm sắc thể để bù vào những DNA đã bị thoái hóa do bệnh tật hoặc mất đi mỗi khi có sự phân chia tế bào.
Kết quả nghiên cứu nói trên của các Giáo sư Elizabeth Blackburn, Carol Greider, và Jack Szostak đã đặt nền tảng cho việc nghiên cứu hiện tượng các tế bào ung thư và vai trò của men telomerase để duy trì sự tăng trưởng không thể kiểm soát được của tế bào bệnh.
| Mỗi người đoạt giải Nobel Y học 2009 sẽ được nhận một bằng chứng nhận và một phần ba ngân khoản một triệu kronor Thụy Điển (1,4 triệu USD). |
Trên cơ sở này, các nhà khoa học đặt vấn đề liệu có thể chế ra loại thuốc nào đó giúp kiềm tỏa sự hoạt động của men telomerase để chữa bệnh ung thư hay không. Vì rõ ràng, nếu lợi dụng được việc men telomerase sửa chữa các DNA bị suy thoái trong các nhiễm sắc thể thì hoàn toàn có thể chữa được một số loại bệnh.
Thông cáo của Ủy ban Giải thưởng Nobel 2009 có đoạn nói rằng những phát minh của các giáo sư Blackburn, Greider và Szostak đã bổ sung thêm tầm cỡ mới vào sự hiểu biết của chúng ta đối với tế bào, soi rọi vào những bí ẩn lâu nay về cơ chế bệnh tật, khích lệ việc nghiên cứu tìm tòi những phương pháp chữa bệnh mới đầy tiềm năng.
Hãng AP dẫn lời thành viên Ủy ban Nobel cho biết, đây là lần đầu tiên trong lịch sử có hai người phụ nữ cùng trong nhóm được giải Nobel Y học.
Giáo sư Blackburn, sinh năm 1948 tại Hobart, Tasmania, Úc. Hiện bà mang hai quốc tịch Úc - Mỹ, đang nghiên cứu và giảng dạy môn lý - sinh tại Đại học California, San Francisco.
Giáo sư Greider, sinh năm 1961 tại Hoa Kỳ, hiện giảng dạy môn sinh học tế bào và gene tại Khoa Y, Đại học Johns Hopkins ở Baltimore.
Giáo sư Szostak sinh năm 1952 tại London, Vương quốc Anh, hiện giảng dạy môn khoa học gene tại Khoa Y, Đại học Harvard và Bệnh viện đa khoa Massachussetts ở Boston, Hoa Kỳ.
Theo TPO
