Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn có 05 nhà máy thủy điện vừa và nhỏ đang vận hành với tổng công suất 21,1MW. Theo dự báo của Đài Khí tượng Thủy văn tỉnh Bắc Kạn nhận định, năm 2024 do biến đổi khí hậu tiếp tục tác động nên diễn biến thiên tai sẽ có nhiều phức tạp gồm cả nắng nóng, dông lốc, mưa với lượng mưa hơn mức bình thường cùng thời điểm so với năm trước; có thể mưa, bão, lũ, ngập lụt xuất hiện nhiều, tập trung vào giữa cho đến cuối năm 2024.
Để đảm bảo an toàn hệ thống nhà máy thủy điện trong mùa mưa bão, ngay từ đầu năm, Sở Công thương Bắc Kạn đã có các văn bản đề nghị đơn vị quản lý, vận hành hồ đập, các nhà máy thủy điện triển khai thực hiện đồng bộ các giải pháp như: Tuân thủ quy trình vận hành đập, hồ chứa thủy điện theo đúng quy định; thường xuyên kiểm tra, đánh giá tình trạng đập; các thiết bị, công trình xả lũ, cửa nhận nước và khắc phục kịp thời các sự cố (nếu có) để đảm bảo an toàn công trình trước mùa mưa bão; chuẩn bị đầy đủ nguồn lực, trang thiết bị, phương tiện, vật tư để khắc phục kịp thời sự cố, thiệt hại do thiên tai gây ra trong thời gian nhanh nhất…
Ngành đã chủ động phối hợp với các ngành chức năng, địa phương các cấp thành lập Đoàn kiểm tra liên ngành tiến hành kiểm tra công tác an toàn đập, hồ chứa nước thủy lợi, thủy điện trên địa bàn tỉnh. Kết quả cho thấy thân đập, vai đập của các nhà máy không có hiện tượng sạt trượt, sụt lún, rạn nứt... hiện trạng giống với hiện trạng tại thời điểm kiểm tra trong năm 2023.
Về mực nước trong hồ, tại thời điểm kiểm tra các công trình hồ chứa đang thực hiện việc phát điện, mực nước ở mực nước dâng bình thường; không có hiện tượng thấm qua thân đập, hầu hết lượng nước trong hồ được tích và xả qua nhà máy thủy điện để phát điện vào các giờ cao điểm; các hồ thực hiện duy trì dòng chảy tối thiểu theo quy định.
Đối với tràn xả lũ của 03 công trình, gồm: Thủy điện Tà Làng, Thủy điện Nậm Cắt và Thủy điện Thượng Ân là tràn tự do qua thân đập nên không điều tiết được lưu lượng lũ; 02 công trình tràn cửa van có thể điều tiết lũ gồm Thủy điện Thác Giềng 1 và Thủy điện Pác Cáp hoạt động ổn định. Kênh dẫn nước cấp cho nhà máy, qua kiểm tra dọc kênh dẫn nước của các nhà máy thủy điện không thấy có hiện tượng sạt lở, rò rỉ thấm nước và được phát quang cây cối. Kênh dẫn nước đảm bảo an toàn để cung cấp nước cho nhà máy phát điện bình thường.
Ông Trần Văn Cường, Phó Giám đốc Sở Công thương cho biết: “Trong mùa mưa lũ, nguyên tắc vận hành các nhà máy thủy điện là phải bảo đảm an toàn công trình, hiệu quả cấp nước, việc phát điện và duy trì dòng chảy tối thiểu trên sông; góp phần điều tiết và giảm lũ cho vùng hạ du. Việc thực hiện quy trình vận hành hồ chứa thủy điện, phương án ứng phó tình huống khẩn cấp, phương án bảo vệ đập đều được các chủ đập, hồ chứa thủy điện vận hành phát điện theo đúng quy trình được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Bên cạnh đó, việc kiểm định an toàn đập, hồ chứa nước thủy điện cũng được các chủ đập thực hiện theo quy định”.
Có mặt tại Nhà máy Thủy điện Thác Giềng 1 của Công ty Cổ phần Sông Đà Bắc Kạn, qua quan sát thực tế tại hiện trường, chúng tôi nhận thấy Nhà máy đang vận hành sản xuất khá tốt, các phương án phòng, chống thiên tai – tìm kiếm cứu nạn năm 2024 của đơn vị đã xây dựng trước đó được chú trọng thực hiện.
Ông Vũ Ngọc Hùng, Công ty Cổ phần Sông Đà Bắc Kạn chia sẻ: “Để đảm bảo vận hành an toàn trong mùa mưa lũ năm nay, Công ty đã chủ động xây dựng kế hoạch, phương án chi tiết phòng, chống lụt bão ngay từ đầu năm. Thời điểm này, Công ty luôn chủ động công tác phòng, chống thiên tai – tìm kiếm cứu nạn, bảo đảm vận hành Nhà máy hoạt động an toàn trong mùa mưa lũ theo quy định của Nhà nước”.
Lãnh đạo Sở Công thương cho biết thêm: “Thời gian tới, ngành tiếp tục phối hợp chỉ đạo các chủ đầu tư nhà máy thuỷ điện rà soát cập nhật bổ sung, phê duyệt các phương án ứng phó thiên tai, quy chế phối hợp với địa phương. Đồng thời, đảm bảo phương án thông tin, liên lạc thông suốt trong mọi tình huống; tuân thủ thực hiện nghiêm quy trình vận hành hồ chứa bảo đảm an toàn cho người, thiết bị, công trình, đập, hồ chứa và vùng hạ du. Cùng với đó, thông tin cảnh báo kịp thời đến chính quyền, người dân khu vực chịu ảnh hưởng để đảm bảo an toàn cho vùng hạ du khi xả lũ, nhất là trong các tình huống xả lũ khẩn cấp”./.
