Thời tiết hanh khô những ngày qua là điều kiện thuận lợi để người dân dọn phát nương rẫy, đốt xử lý thực bì, tuy nhiên lại tiềm ẩn nguy cơ cháy rất cao. Thực tế, thời gian gần đây, tại một số địa phương đã ghi nhận liên tiếp các vụ cháy rừng trên đất lâm nghiệp, gây thiệt hại không nhỏ về diện tích rừng, ảnh hưởng môi trường dân cư, sức khỏe con người.
Cụ thể như tại huyện Bạch Thông từ đầu năm đến nay đã xảy ra 3 vụ cháy rừng tại xã Vi Hương, Quang Thuận, Đèo Giàng (thị trấn Phủ Thông) gây thiệt hơn 3,7ha rừng; huyện Chợ Đồn cuối tháng 10 đầu tháng 11 xảy ra liên tiếp 2 vụ cháy tại xã Bằng Lãng, xã Yên Thịnh, thiệt hại lên gần 4ha, ngoài ra còn chưa tính các vụ cháy nhỏ phát sinh khác. Trạng thái rừng bị cháy chủ yếu là cây lau lách, cây giang, dây leo...nên tốc độ cháy lan nhanh.
Nguyên nhân, các địa phương cho rằng chủ yếu là đốt dọn xử lý thực bì, đi đánh bắt ong và một số lý do khác. Tuy nhiên các vụ cháy gần đây phần lớn vẫn là do yếu tố chủ quan của con người, sử dụng lửa ở những khu vực chứa nhiều vật liệu dễ cháy như thực bì dày, nhiều cây lau lách, các tán tầng thực vật đan xen, dưới thời tiết khô hanh, chỉ cần một mồi lửa nhỏ cũng có thể gây cháy lớn. Có trường hợp đi rừng, đốt nương rẫy khi về lại không dập hết tàn lửa, lửa nhen nhóm gặp gió to có thể bùng và tái cháy trở lại, đây điều hết sức nguy hiểm có thể gây thiệt hại lớn.
Trong những ngày tới, thời tiết tiếp tục diễn biến theo chiều hướng ngày nắng, khô hanh, UBND tỉnh Bắc Kạn đã ban hành nhiều văn bản về tăng cường toàn diện công tác phòng cháy, chữa cháy rừng, yêu cầu các địa phương, ngành chức năng nêu cao tinh thần, trách nhiệm dự báo, phòng ngừa, ứng phó với các tình huống cháy rừng có thể xảy ra.
Thực hiện nội dung chỉ đạo của UBND tỉnh, các huyện, thành phố, trực tiếp là các trạm, hạt kiểm lâm các huyện, thành phố đã tăng cường trực 24/24h, vào ngày nghỉ cắt cử 50% quân số trực tại các hạt, trạm, thường kiểm tra, giám sát tại các khu vực có nguy cơ cháy rừng cao, chủ động các phương tiện, trang thiết bị, phương tiện chữa cháy trong trường hợp cần thiết.
Kết hợp tuyên truyền, hướng dẫn người dân đốt, dọn xử lý thực bì. Nghiêm cấm mọi hành vi sử dụng lửa trong rừng, gần rừng, đốt thực bì trồng rừng khi cấp dự báo cháy rừng ở cấp IV (cấp nguy hiểm) và cấp V (cấp cực kỳ nguy hiểm). Khi có cháy rừng cần báo cáo ngay vụ cháy, tình hình chữa cháy qua số điện thoại 0915.600.138 hoặc 0915.589.435 về Chi cục Kiểm lâm tỉnh Bắc Kạn để theo dõi, sẵn sàng hỗ trợ.
Hướng dẫn các biện pháp xử lý thực bì:
Trong thời gian khô hanh, nắng nóng kéo dài nguy cơ cháy rừng ở cấp nguy hiểm trở lên phải dừng việc đốt nương rẫy, đốt xử lý thực bì.
Trong trường hợp vẫn tiến hành đốt thực bì thì phải tuân thủ quy trình như sau:
Vun thực bì thành dải rộng 2-3m, dải nọ cách dải kia 5-6m, dải sát bìa rừng phải cách xa rừng từ 15-20m, đốt lúc gió nhẹ, buổi sáng hoặc chiều tối. Đốt lần lượt từng dải, từ trên sườn đồi xuống chân đồi, khi đốt thực bì phải có người canh gác, đốt xong kiểm tra toàn bộ tắt lửa hẳn mới về.