Y tế và sức khỏe cộng đồng:

Bảo vệ trẻ em trước những tác động của ngành công nghiệp thuốc lá

BBK - Ngày Thế giới không thuốc lá 31/5 và Tuần lễ Quốc gia không thuốc lá từ ngày 25 - 31/5/2024 được Tổ chức Y tế thế giới lựa chọn thông điệp là "Bảo vệ trẻ em trước những tác động của ngành công nghiệp thuốc lá".

z5493053044490_dbd8efc8b3104826f2478e5c9566ece0.jpg
Bác sĩ Bệnh viện Đa khoa tỉnh Bắc Kạn tuyên truyền cho bệnh nhân về việc hút thuốc lá làm tăng nguy cơ mắc các về bệnh phổi, viêm phế quản.

Theo đó, WHO nhấn mạnh Ngày Thế giới không thuốc lá năm 2024 là diễn đàn để giới trẻ trên toàn thế giới yêu cầu ngành công nghiệp thuốc lá ngừng việc nhắm tới trẻ em, thanh thiếu niên bằng những sản phẩm có hại cho sức khỏe. Kêu gọi Chính phủ các nước thực hiện các biện pháp phòng, chống tác hại thuốc lá mạnh mẽ. Bảo vệ trẻ em khỏi tác động của việc quảng cáo thuốc lá, bao gồm cả việc tiếp thị qua mạng xã hội và các nền tảng kỹ thuật số”.

Thấy rõ tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe con người, thời gian qua, tỉnh Bắc Kạn đã tích cực triển khai các hoạt động phòng, chống tác hại của thuốc lá (PCTHCTL) và đạt được nhiều kết quả tích cực, góp phần hạn chế gia tăng tỷ lệ người hút thuốc lá, xây dựng môi trường văn minh không khói thuốc, bảo vệ sức khỏe, phát triển KT-XH trên địa bàn.

Tỉnh Bắc Kạn đã thành lập Ban chỉ đạo PCTHCTL. BCĐ phân công nhiệm vụ cụ thể cho các sở, ban, ngành, đơn vị liên quan tại địa phương trong việc thực thi Luật PCTHCTL và giao Sở Y tế là cơ quan thường trực BCĐ tỉnh. UBND các huyện, thị xã, thành phố, các xã, thị trấn, phường cũng đã thành lập BCĐ với số lượng, thành phần phù hợp với địa phương và phân công cơ quan, đơn vị, cán bộ đầu mối triển khai, thực hiện công tác PCTHCTL trên địa bàn.

BCĐ PCTHCTL tỉnh, chính quyền các cấp, các sở, ban, ngành, cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp chỉ đạo các đơn vị trực thuộc triển khai các hoạt động PCTHCTL, tích cực xây dựng môi trường không khói thuốc lá tại các cơ quan, đơn vị, nhất là tại các cơ sở y tế, trường học.

z5486147889605_5defd3ceafed896c74a458a6b5f98a87.jpg
Truyền thông về PCTHCTL tại các trường học trên địa bàn.

Hằng năm, BCĐ PCTHCTL tỉnh kịp thời ban hành các văn bản chỉ đạo và kế hoạch tổ chức hoạt động PCTHCTL; chỉ đạo tăng cường tuyên truyền Luật PCTHCTL, truyền thông hưởng ứng Ngày Thế giới không thuốc lá (31/5), Tuần lễ Quốc gia không thuốc lá (từ ngày 25-31/5)… Các sở, ban, ngành, UBND huyện, thành phố cũng ban hành văn bản hướng dẫn thực hiện hoạt động PCTHCTL, chú trọng lồng ghép thực hiện quy định về PCTHCTL với quy chế văn hóa nơi công sở. Các ngành giáo dục, y tế thực thi nghiêm môi trường không khói thuốc tại khuôn viên trường học, cơ sở y tế.

Bên cạnh đó, các đơn vị hành chính trên địa bàn tỉnh đưa nội dung Luật PCTHCTL vào nội quy, quy chế làm việc. Việc tuyên truyền nội dung PCTHCTL, Luật PCTHCTL đến toàn thể nhân viên, công nhân, người lao động tại các cơ quan, đơn vị và người dân được đẩy mạnh. Cùng với đó, ngành chức năng tăng cường đẩy mạnh công tác chống buôn lậu thuốc lá, xử phạt nghiêm các hành vi vi phạm quy định về PCTHCTL…

Bà Chu Thị Thủy, Phó Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Bắc Kạn đánh giá về việc xây dựng trường học không khói thuốc lá.

Bà Chu Thị Thủy, Phó Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Bắc Kạn cho biết: Thực hiện các văn bản của UBND tỉnh, ngành Y tế về công tác PCTHCTL, nhà trường đã chủ động xây dựng kế hoạch phổ biến cho cán bộ, giáo viên, học sinh - sinh viên. Việc thực hiện Luật PCTHCTL được nhà trường xây dựng kế hoạch cụ thể và triển khai thực hiện nghiêm túc, lồng ghép vào các buổi học chính trị của nhà trường đối với viên chức, người lao động; các buổi chào cờ đầu tháng, sinh hoạt lớp...

Đồng thời nhà trường đã chủ động phối hợp tổ chức các hình thức ngoại khoá lồng ghép tuyên truyền về PCTHCTL. Chú trọng phương pháp nêu gương như: Lãnh đạo các đơn vị trong trường gương mẫu thực hiện và vận động cán bộ, viên chức, người lao động phải thực hiện các quy định của Luật PCTHCTL. Tại nhiều vị trí trong phòng họp, hội trường, nhà xe, hành lang, bếp... đều treo biển cấm hút thuốc lá, có tiêu lệnh và bình phòng cháy, chữa cháy theo quy định...

Với những hoạt động tích cực, công tác PCTHCTL trên địa bàn tỉnh đã đạt được kết quả khả quan. Ngành Y tế tỉnh phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức nghiên cứu, khảo sát. Kết quả cho thấy, tỷ lệ hút thuốc lá ở người từ 15 tuổi trở lên là 18,8%; tỷ lệ người hút thuốc lá thường xuyên là 14%. Tỷ lệ người hút thuốc lá cao nhất ở nhóm tuổi 25-44 tuổi là 21%; tỷ lệ người sử dụng thuốc lá điện tử là 1,7%; tỷ lệ người hút thuốc lá thụ động tại nhà là 43,7%; số người cố gắng bỏ thuốc lá là 46,9%; số người được tư vấn bỏ thuốc lá là 65,7%; 100% cơ quan hành chính của tỉnh thực hiện nghiêm quy định về cấm hút thuốc tại nơi làm việc; 100% các trường học, cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh thực thi nghiêm môi trường không khói thuốc (số liệu khảo sát năm 2020).

Tuy nhiên, theo Bộ Y tế những năm gần đây số người sử dụng các sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng vẫn có chiều hướng gia tăng, nhất là trong giới trẻ. Tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử trong nhóm tuổi 13-17, năm 2019 là 2,6%, năm 2023 đã tăng 8,1%. Nếu không có sự vào cuộc của các cấp, ngành thực hiện các biện pháp ngăn chặn kịp thời sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng bán tràn lan ngoài thị trường thì tỷ lệ người sử dụng thuốc lá sẽ tăng trở lại, đặc biệt ở nhóm tuổi trẻ.

Ý kiến của bác sĩ và bệnh nhân về tác hại của thuốc lá với sức khỏe.

Bác sĩ Lý Thị Nghiệm công tác tại Khoa lao và Bệnh phổi (Bệnh viện Đa khoa tỉnh Bắc Kạn) cho biết: Hằng năm có khoảng 700 bệnh nhân đến khám, chữa bệnh tại khoa, trong đó có 60-70 bệnh nhân bị bệnh liên quan đến lao; còn lại liên quan đến các bệnh phổi mạn tính, viêm phế quản... Việc hút thuốc lá có nguy cơ gây nên các bệnh về lao, bệnh phổi, tắc nghẽn mạn tính. Bác sĩ khuyến cáo người dân không nên hút thuốc lá để bảo vệ bản thân, bảo vệ người thân và cộng đồng...

Theo số liệu của Bộ Y tế, Việt Nam hiện có khoảng 15 triệu người hút thuốc lá và khoảng 33 triệu người bị ảnh hưởng do hít phải khói thuốc lá thụ động. Mỗi năm có khoảng 40.000 người tử vong vì các bệnh có liên quan đến thuốc lá. Nếu không có biện pháp phòng, chống hiệu quả, dự báo đến năm 2030 có thể sẽ tăng lên 70.000 người tử vong mỗi năm liên quan đến thuốc lá.

Xem thêm