Linh hoạt các phương án tái định cư
Dự án đầu tư xây dựng tuyến Chợ Mới - Bắc Kạn có quy mô lớn, phạm vi, đối tượng bị ảnh hưởng khá rộng. Theo thống kê sơ bộ của Ban QLDA 2, tổng diện tích đất thu hồi để triển khai dự án là trên 326ha, bao gồm đất lúa, đất rừng sản xuất, đất ở và đất khác. Trong đó huyện Chợ Mới chiếm phần lớn, với trên 259ha; thành phố Bắc Kạn trên 67ha. Sẽ có khoảng trên 790 hộ dân bị ảnh hưởng, trên 90 hộ thuộc diện tái định cư.
Tuyến đường đi qua 04 xã trên địa bàn huyện Chợ Mới gồm: Thanh Thịnh, Nông Hạ, Thanh Mai và Thanh Vận đều đi qua khu dân cư, phải thu hồi đất ở của hộ gia đình, cá nhân. UBND huyện Chợ Mới đã tiến hành rà soát, xác định bố trí 04 khu tái định cư (mỗi xã 01 khu tái định cư) để phục vụ công tác GPMB trên địa bàn 04 xã trên, đồng thời cập nhật vào điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2021-2030 huyện Chợ Mới. Tuy nhiên nhu cầu tái định cư tập trung chủ yếu đối với các hộ ở xã Thanh Thịnh. Khoảng 12 hộ sau khi thu hồi đất ở không còn đất để tái định cư tại chỗ. Số còn lại khoảng hơn 20 hộ rải rác ở các xã có nguyện vọng tự lo chỗ ở.
Tổng số hộ bị thu hồi đất ở phải di dời tái định cư tại thành phố Bắc Kạn là 57 hộ (xã Nông Thượng 39 hộ, phường Sông Cầu 18 hộ). Hiện nay thành phố còn quỹ đất tại Khu dân cư Thôm Dầy, thuộc tổ 13 phường Sông Cầu và dự kiến khu đất ao Thôm Bưa (khoảng 5.000m2) bám tuyến đường thành phố Bắc Kạn - hồ Ba Bể thuộc tổ 16 phường Sông Cầu. Vị trí này dự kiến sẽ lập dự án đầu tư xây dựng hạ tầng để phục vụ tái định cư.
Qua lấy ý kiến người dân trong quá trình thống kê, kiểm đếm, cơ bản các hộ thuộc phạm vi xã Nông Thượng mong muốn được xây dựng khu tái định cư tập trung tại địa bàn trong xã, do bà con còn đất canh tác ngoài phạm vi thu hồi GPMB.
Dự án Xây dựng tuyến đường thành phố Bắc Kạn – hồ Ba Bể kết nối sang Na Hang Tuyên Quang, đoạn tuyến từ Ba Bể sang Na Hang có tổng số 700 hộ bị ảnh hưởng, trong đó có trên 20 hộ phải di dời tái định cư. Đối với các địa bàn thuộc 02 huyện Ba Bể, Chợ Đồn đều khó khăn về nơi tái định cư, phương án tối ưu là vận động các hộ dân tự lo tái định cư.
Như vậy, tuỳ từng điều kiện thực tế và khả năng bố trí tái định cư của địa phương, việc bố trí chỗ ở cho người dân trong diện thu hồi đất ở sẽ được thực hiện theo 02 hình thức: Nhà nước xây khu tái định cư tập trung hoặc các hộ dân tự lo chỗ ở có sự hỗ trợ của Nhà nước. Các địa phương đều kiến nghị mức hỗ trợ tái định cư phải phù hợp với thực tế hiện nay. Như vậy người dân mới có đủ kinh phí để mua đất, làm nhà ổn định cuộc sống.
Điều chỉnh chính sách phù hợp
Ngay sau khi nắm bắt kiến nghị của các địa phương tại các cuộc họp bàn về công tác giải phóng mặt bằng các công trình giao thông trọng điểm, ngày 03/5/2024, UBND tỉnh Bắc Kạn đã ban hành Thông báo số 96/TB-UBND với các nội dung chỉ đạo quyết liệt, trong đó giao các sở, ngành liên quan và UBND các huyện khẩn trương rà soát, xác định nhu cầu tái định cư, các vị trí, quỹ đất tái định cư phục vụ công tác GPMB dự án cao tốc, đường nối cao tốc.
Thực hiện các thủ tục xác định giá đất cụ thể làm căn cứ tính tiền bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất. Rà soát, khảo sát các đơn giá bồi thường nhà ở, công trình phục vụ sinh hoạt của hộ gia đình, cá nhân, đơn giá bồi thường cây trồng, nghiên cứu phương án bổ sung nội dung để đảm bảo phù hợp với tình hình thực tế, không để các trường hợp trục lợi chính sách, gây khó khăn cho công tác bồi thường, GPMB các công trình, dự án trên địa bàn tỉnh.
Đồng chí Đinh Quang Tuyên, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh nhấn mạnh: “Sau 27 năm tái lập, đến nay, đây là lần đầu tiên tỉnh Bắc Kạn triển khai những công trình, dự án giao thông quy mô lớn như vậy. Do đó những thể chế, chính sách cần phải được nghiên cứu điều chỉnh, bổ sung cho phù hợp, thống nhất, trong hệ thống chính trị và đồng thuận của người dân”.
Thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh, hiện nay các sở, ngành liên quan của tỉnh Bắc Kạn đang tích cực triển khai nhiệm vụ được giao. Trong đó tập trung vào việc nghiên cứu tham mưu bổ sung cơ chế chính sách, đơn giá bồi thường nhà ở, công trình, cây trồng để trình UBND tỉnh trong tháng 5.
Trục lợi chính sách sẽ không được bồi thường
Trước hiện tượng “đón đền bù” xuất hiện ở một số nơi trong phạm vi GPMB, quan điểm của UBND tỉnh Bắc Kạn là sẽ không chấp nhận việc bồi thường cho các đối tượng tranh thủ cơi nới, xây dựng, trồng cây vì mục đích trục lợi chính sách. Quan điểm này sẽ được chỉ đạo nhất quán khi thực hiện công tác GPMB ở tất cả các công trình, dự án, nhằm lập được trật tự trong việc chấp hành các quy định pháp luật của Nhà nước cũng như tạo sự công khai, minh bạch hơn trong công tác này.
Công tác GPMB là trách nhiệm chung của toàn hệ thống chính trị. Do vậy việc thực hiện đồng bộ các giải pháp như: Thống nhất về thể chế, chính sách cùng sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao các cấp ủy Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội; tăng cường vận động tuyên truyền người dân chấp hành các quy định pháp luật cũng như hiểu rõ lợi ích từ dự án mang lại... thì công tác GPMB mới sớm hoàn thành để dự án được khởi công đúng tiến độ./.
(Hết)
