Thành phố Bắc Kạn nỗ lực giải "bài toán" thu ngân sách

Thực trạng thu ngân sách

Năm 2023, UBND tỉnh giao chỉ tiêu thành phố thu ngân sách 220 tỷ đồng; thành phố phấn đấu thu 260 tỷ đồng. Mức phấn đấu thu ngân sách cao hơn mức tỉnh giao bởi thành phố phải đối ứng xây dựng các công trình trọng điểm của tỉnh trên địa bàn, như: Sân vận động, đường vào hồ Nặm Cắt, đường vào Phiêng My, Trường Mầm non Dương Quang.

Tỉnh vừa khởi động các gói thầu của dự án đường vào hồ Nặm Cắt, thành phố Bắc Kạn.

Kết quả thu ngân sách đạt thấp được thành phố xác định do nhiều nguyên nhân như: Tình hình kinh tế tăng trưởng chậm, địa bàn thiếu nguồn thu ổn định, bền vững. Nguồn thu tiền sử dụng đất chiếm tỷ trọng lớn, trong khi đó thị trường bất động sản giảm sâu, nhu cầu thị trường thấp. Việc tiếp tục thực hiện chính sách giảm 50% mức thu lệ phí trước bạ xe đối với ô tô, rơ moóc hoặc sơ mi rơ moóc được kéo bởi ô tô và các loại xe tương tự xe ô tô được sản xuất, lắp ráp trong nước; chính sách và giảm thuế GTGT 2% của Chính phủ đã ảnh hưởng đến kết quả thu ngân sách, tác động giảm nguồn thu ước khoảng 9 tỷ đồng.

Mặt khác, trên địa bàn thành phố Bắc Kạn hầu hết là các doanh nghiệp nhỏ, hoạt động nhỏ lẻ, cầm chừng. Nhiều doanh nghiệp không có việc làm, không có nguồn thu ổn định, bền vững. Do khó khăn về tài chính, một số doanh nghiệp không nộp được tiền thuế nợ, một số doanh nghiệp đã tạm ngừng hoạt động, chấm dứt hiệu lực mã số thuế hoặc bỏ địa chỉ kinh doanh.

Cần đổi trọng tâm thu ngân sách sang thương mại - dịch vụ

Nghị quyết nhiệm kỳ 2020-2025, thành phố Bắc Kạn đặt ra mục tiêu mỗi năm tăng thu ngân sách 13%. Tuy nhiên 2 năm trở lại đây, việc hoàn thành chỉ tiêu này gặp nhiều khó khăn.

Hoạt động thương mại - dịch vụ tăng trưởng sẽ giúp thành phố có nguồn thu ngân sách ổn định.

Năm 2021, thành phố đấu giá quyền sử dụng đất đúng thời điểm sốt giá nên nguồn thu từ đất đạt kế hoạch. Năm 2022, thành phố hụt thu trên 30 tỷ đồng tiền sử dụng đất. Năm 2023, thu ngân sách vẫn đặt nhiều kỳ vọng vào khoản thu từ tiền sử dụng đất với mức thu dự kiến khi hoàn thành đấu giá chiếm tới 60% tổng thu ngân sách.

Cơn “sốt giá” bất động sản đi qua đã khiến thị trường nhà đất trên địa bàn thành phố rơi vào trạng thái trầm lắng. Thậm chí có phiên đấu giá không có người đăng ký mua. Từ đầu năm đến nay, thành phố mới thu được hơn 13 tỷ đồng từ đấu giá quyền sử dụng đất, trong khi địa phương phấn đấu thu 170 tỷ đồng từ lĩnh vực này.

Việc phụ thuộc quá nhiều vào nguồn thu từ tiền sử dụng đất đang cho thấy một số bất cập. Bởi thực chất thu tiền sử dụng đất chính là một dạng “bán” tài nguyên để lấy nguồn lực phát triển. Quỹ đất có hạn nên thu ngân sách từ cách này không phải là giải pháp bền vững, lâu dài cho đô thị trung tâm của tỉnh lỵ. Điều thành phố cần đó là tìm cách phát triển thương mại - dịch vụ, sản xuất kinh doanh, những khoản thu nội địa ngoài đất.

Tập trung đẩy mạnh các giải pháp thu ngân sách

Trước tình hình khó khăn về thu ngân sách, UBND thành phố đang đề ra một số giải pháp cấp bách. Trong đó, trước mắt là tập trung chỉ đạo thu ngân sách, khai thác triệt để mọi nguồn thu trên địa bàn như­ thuế ngoài quốc doanh, thuế xây dựng cơ bản, thuế khai thác tài nguyên, thu phí, lệ phí. Tiếp tục tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất tại các khu dân cư, khu đô thị...

Tổ chức đánh giá từng nguồn thu năm 2023 về nguyên nhân đạt được và những tồn tại. Cương quyết xử lý các hộ còn nợ thuế nhà đất, thuế ngoài quốc doanh. Quản lý chặt chẽ việc khai thác tài nguyên khoáng sản, các thành phần sản xuất kinh doanh trên địa bàn.

Thành phố chỉ đạo cơ quan thuế tăng cường công tác quản lý và đôn đốc thu nợ các doanh nghiệp, hạn chế nợ mới phát sinh.

Tập trung đôn đốc các khoản thuế đã sắp hết thời hạn gia hạn. Rà soát, đối chiếu, thu nợ thuế các hộ kinh doanh, xử lý các khoản nợ ảo, nộp thừa; các trường hợp nợ thuế không cấp hóa đơn lẻ. Phối hợp cùng lúc nhiều biện pháp để đôn đốc nợ thuế ngay từ khi nợ thuế mới phát sinh và thực hiện liên tục đến khi giảm nợ, đối với khoản nợ trên 90 ngày tiếp tục thực hiện các biện pháp cưỡng chế phù hợp để động viên người nộp thuế nộp tiền thuế nợ vào ngân sách. Đôn đốc các đơn vị nợ thuế kéo dài nộp tiền thuế nợ theo đúng lộ trình đã cam kết. Thống kê và phối hợp tốt với cơ quan cấp giấy chứng nhận quyền SDĐ rà soát, thu hồi nợ tiền SDĐ các trường hợp ghi nợ đã đến hạn phải nộp. Đôn đốc các trường hợp đã trúng đấu giá đất nộp kịp thời số còn phải nộp vào NSNN.

Về lâu dài, như đã phân tích, thành phố rất cần một tầm nhìn chiến lược trong việc tái cơ cấu nguồn thu ngân sách nghiêng về thương mại, dịch vụ, sản xuất hàng hóa. Thu hút các doanh nghiệp có thực lực đầu tư vào Cụm công nghiệp Huyền Tụng. Ưu tiên các đơn vị trực tiếp sản xuất kinh doanh những mặt hàng có thương hiệu đầu tư trên địa bàn./.